
This page is not available in English - View in Dutch:
Hoe ontwikkel je als stad een gedragen en toekomstgerichte visie op toerisme? Niet door het in een achterkamer te bedenken, maar door actief in gesprek te gaan met het werkveld. Dat is exact wat de stad Hasselt deed via een participatief traject dat van start ging met vier strategische tafels rond de thema’s: Hasselt als smaakvolle, groene, zakelijke en gastvrije bestemming.
Uit een nauwe samenwerking tussen Visit Hasselt en K&S-adviseur Luc Verheijen ontstond een traject waarin stakeholders actief meedenken en richting geven aan de toekomst van de stad Hasselt als toeristische bestemming. Luc Verheijen en Katleen Bosmans, diensthoofd van Visit Hasselt, geven je in deze blog een inkijk in de aanpak en succesfactoren van het traject.
Niet vóór, maar mét het werkveld
Katleen: Hasselt als toeristische bestemming is de optelsom van alles wat je hier kan beleven: van musea tot horeca, natuur en evenementen ... Daarom was het essentieel om onze partners mee aan tafel te zetten bij het ontwikkelen van een visie en actieplan. Je bouwt geen strategie voor de sector, maar mét de sector.
Luc: Wanneer je als eindbestemming een community wil bouwen van mensen die samen verantwoordelijkheid opnemen voor het toerisme in Hasselt, dan lukt dat niet top-down, vanachter een beleidsbureau. We hebben de deelnemers uitgenodigd als mede-onderzoekers van een vraagstuk. We gaan samen kennis ontwikkelen die we daarna kunnen omzetten in concrete acties.
Dat participatieve uitgangspunt vertaalde zich tot in de praktische details van de bijeenkomsten. Geen rijen stoelen met vooraan een presentatie, maar tafelsessies in een warme setting, gericht op gelijkwaardigheid, dialoog en samenwerking.
Duidelijke doelen en doordachte aanpak
Luc: Vooraf werden er duidelijke doelen gesteld: een inspirerend toekomstbeeld voor 2040, concrete ideeën en acties voor de komende vijf jaar en een prioritering van haalbare en relevante acties. Ook de manier van werken werd helder geformuleerd: ruimte voor ieders stem, veiligheid om vrijuit te spreken, geen vaagheid maar concrete resultaten…
Op basis van deze uitgangspunten werkten we voor elke tafel een draaiboek uit met passende werkvormen en opbouw, zodat het gesprek open, verbindend en resultaatgericht kon verlopen. En ik kan nu zeggen dat het ook effectief zo gegaan is.
Van droom naar daadkracht
Katleen: De sessies bleven niet hangen in abstracte ideeën. We droomden eerst samen, maar maakten het daarna heel concreet. De deelnemers gaven aan dat ze dat erg waardeerden, geen ‘wilde brainstorm’, maar gerichte actiepunten. Per tafel maakten we een top vijf van prioritaire acties, gebaseerd op haalbaarheid en impact.
Luc: Het traject peilde expliciet naar wie waarvoor verantwoordelijkheid wou opnemen: “hier wil ik mee mijn schouders onder zetten.” Die bereidheid om zelf bij te dragen, versterkt het eigenaarschap én de kans dat ideeën werkelijkheid worden.
Daarnaast zijn we van bij de start transparant geweest over de adviserende rol van de deelnemers in het traject. Deelnemers brachten input, ideeën en aanbevelingen aan, die Visit Hasselt gebruikt om het strategisch actieplan verder vorm te geven. De uiteindelijke beslissingen liggen bij het stadsbestuur.
Een gedeeld toekomstbeeld
Luc: Wat sterk opviel in de resultaten van de verschillende bijeenkomsten, is dat er duidelijke rode draden te herkennen waren. Binnen elke tafel en zelfs over de tafels heen kwamen mensen met verschillende achtergronden en rollen verrassend vaak tot gelijkaardige toekomstbeelden van Hasselt in 2040.
Er waren nauwelijks tot geen tegenstrijdigheden tussen de toekomstbeelden van de verschillende tafels. Zo was er bijvoorbeeld geen tegenstelling tussen zakelijk of groen Hasselt. Integendeel: de toekomstbeelden bleken verrassend goed op elkaar aan te sluiten.
Hoewel de gesprekken vertrokken vanuit het perspectief van Hasselt als toeristische bestemming, verbreedden ze zich gaandeweg tot een bredere stadsvisie. De beelden die ontstonden, gingen niet alleen over toerisme, maar ook over wonen, ondernemen en leven in de stad. Deelnemers schetsten samen een stad die gastvrij, leefbaar en aantrekkelijk is voor bezoekers én voor inwoners.
Geen vastgelegde route, wel een duidelijke koers
Katleen: Het traject hebben we bewust niet van A tot Z vastgelegd. We willen geen kant en klaar actieplan aan onze partners voorleggen. Na elke fase bekijken we wat er nodig is voor de volgende stap. Het was voor ons belangrijk om de regie van het volledige traject in eigen handen te houden. In elke fase bekijken we wat we zelf kunnen oppikken en waarvoor we beroep doen op Luc van Kessels & Smit. Die flexibele samenwerking werkt heel goed voor ons.
De output van de tafels wordt nu gebundeld en besproken binnen het team van Visit Hasselt. Op basis daarvan volgen dan gesprekken met stakeholders die nog niet betrokken waren tijdens de strategische tafels. We vinden het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen binnen de sector gehoord worden. Daarnaast gaan we een aantal ‘werven’ detecteren waar verder op gewerkt moet worden met een aantal partners. Dit worden dan design tafels om zaken verder uit te diepen. Voor mij is het project afgerond wanneer er voor elk van de vier thema’s een heldere visie ligt én duidelijke actiepunten met betrokken eigenaars die ermee aan de slag gaan.