dreamstime 107735671

Burn-out evolutionair


Ik werk regelmatig met mensen met, of op de rand van, een burn-out. En ondanks de zwaarte van dat gegeven, zijn dat vaak hele mooie processen om getuige van te zijn. Hoe iemand weer aansluiting vindt bij wat hem boeit, weer zin krijgt in werk, een nieuwe missie formuleert en daar energiek in stapt.

 

Maar waarom raken mensen opgebrand? Ik las deze week ergens (en helaas kan ik geen referenties geven, want ik blijk de bron even niet te kunnen lokaliseren) dat er ook wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan naar het nut van depressie. De onderzoekers stelden zich de vraag: waarom bestaat depressie? Als dit fenomeen al eeuwenlang voorkomt in onze soort, wat is dan evolutionair gezien het nut ervan?

 

Aanpassingsmechanisme

Blijkbaar tonen resultaten aan dat depressie mogelijk dient om ons te waarschuwen dat we energie aan het verliezen zijn in wat we doen. Depressie zou een aanpassingsmechanisme zijn, om ons te behoeden voor het geven van teveel tijd en energie aan een verloren zaak. Dus: als we ervaren dat ons doel of ons werk onze inzet niet waard is, of dat we het doel dat we stellen niet zullen bereiken – tonen depressieve symptomen dat we ons beter terugtrekken. We voelen ons moe, hebben geen ‘goesting’ meer, verliezen onze interesse. We vallen terug in een staat van verlaagde energie en motivatie. Met als doel dus: vermijden dat we energie en inzet verliezen aan verloren kwesties.

 

Verband tussen burn-out en talent

Een milde depressie -mag ik het ook doortrekken naar een burn-out? – als signaalfunctie: om ons te tonen dat we andere doelen moeten nastreven, dat we onszelf moeten behoeden voor verder verlies van kracht. En dit alles past zo mooi in onze blik op het verband tussen burn-out en talent. Als we te weinig in ons talent kunnen werken, als we teveel taken of rollen moeten opnemen waar we niet goed in zijn: dan voelen we ons opgebrand, leeggelopen, neerslachtig. En precies die gevoelens van energieverlies, demotivatie en desinteresse (van milde depressie) zijn bedoeld als signaal. Zoek andere doelen, stop je energie in andere zaken. Heroriënteer jezelf en je werk, zo dat je weer voelt dat wat je doet zinvol is en resultaten geeft. Zodat je voelt dat jouw inbreng ertoe doet, dat je jouw sterke punten inzet. Zodat je niet van een burn-out of milde depressie in een ernstiger depressie beland.

 

Als toemaatje, en een beetje in de rand van dit verhaal: ik kreeg een heel mooi filmpje over het voordeel van een breakdown (en over zoveel meer) toegestuurd: Bene Brown on vulnerability

 

Deze blog verscheen ook op vrijdagvisiedag.com. Naschrift Kessels & Smit: Collega Luk Dewulf schreef samen met Guido Vangronsveld het boek 'HELP! Mijn batterijen lopen leeg!'. Met een optimistische invalshoek helpt dit boek te begrijpen hoe een burn-out ontstaat, en vooral hoe we die kunnen voorkomen.